Monsters zouden een belangrijke rol spelen in veel verhalen uit de Griekse en Romeinse mythologie; deze monsters zouden helden en goden tegenstand bieden om te overwinnen. Sommige monsters zijn beroemd, zoals Cerberus en de Chimera, maar minder bekend zijn die van de dubbele monsters Scylla en Charybdis.
In theorie zouden Scylla en Charybdis beter bekend moeten zijn, aangezien het monsters waren die Jason en de Argonauten, Odysseus en Aeneas tegenkwamen.
Tussen een rots en een harde plaats
Fresco - Odysseus 'boot die tussen het zeskoppige monster Scylla c1560 PD-art-100 vaart
Wikimedia
Het idioom
Tegenwoordig is de uitdrukking "tussen een rots en een harde plaats" een relatief vaak gebruikt idioom, maar deze uitdrukking kan worden terugverwezen naar een eerdere uitdrukking, "tussen Scylla en Charybdis". Het oorspronkelijke concept voor het gezegde was een keuze tussen twee gevaren, die beide onvermijdelijk tot schade zouden leiden.
Charybdis
Men dacht dat de eerstgeborene van de twee monsters Charybdis was, de personificatie van een gigantische draaikolk; een draaikolk waar drie keer per dag water in en uit werd gezogen. Men dacht dat Charybdis hele schepen kon laten zinken.
Men dacht dat Charybdis de dochter was van Poseidon, de Olympische zeegod, en Gaia, de aardegodin; of als het nageslacht van Pontus, de oorspronkelijke zeegod, en Gaia.
Normaal werd gedacht dat Charybdis monsterlijk werd geboren, maar er worden verhalen verteld over de dochter van Poseidon die door Zeus in een dochter werd veranderd. Deze transformatie vond plaats omdat Charybdis de belediging had om vee te stelen van Heracles, de zoon van Zeus; of omdat Charybdis Poseidon had geholpen de omvang van zijn rijk te vergroten ten koste van Zeus, door landmassa's onder water te verzwelgen.
Charybdis kan ook worden gezien als de personificatie van getijden, en is waarschijnlijk dezelfde figuur als Keto Trienos, een ander zeemonster dat af en toe in oude bronnen wordt genoemd. Als Keto Trienos wordt soms gezegd dat Charybdis de moeder van Scylla is.
Scylla
Scylla wordt normaal gesproken beschouwd als de dochter van Ceto (ook bekend als Crataeis), een primordiaal zeegodin-monster; en waar een vader wordt genoemd, is de zeegod Phorcys de andere ouder.
Homer zou Scylla omschrijven als een monster met 12 voet, zes lange halzen, en elke nek met een dodelijke mond vol scherpe tanden. Scylla zou ook blaffen als een hond. Scylla was daarom waarschijnlijk de personificatie van een rif of een uitloper van rotsen.
Net als Charybdis wordt gedacht dat Scylla monsterlijk is geboren, maar latere schrijvers vertelden over haar transformatie van een mooie nimf in het monster.
Een mythe vertelt hoe Poseidon in vervoering was met de nimf en veel jaloezie veroorzaakte bij zijn vrouw, Amphitrite. Amphitrite zou daarom de poel waarin Scylla zou baden vergiftigen; haar transformeren in het lelijke monster.
Een tweede verhaal over transformatie komt uit de Romeinse tijd, waar Glaucus, een kleine zeegod, wordt ingenomen door de schoonheid van Syclla. Glaucus ging naar Circe om een liefdesdrankje te zoeken, maar Circe was zelf verliefd op Glaucus, en probeerde een potentiële liefdesrivaal uit de weg te ruimen, gebruikte haar magische drankjes om de transformatie van de mooie nimf te bewerkstelligen.
Als een monster zou Scylla zich tegenover Charybdis bevinden en passerende zeelieden meenemen en opeten.
Scylla en Glaucus
Peter Paul Rubens - Scylla en Glaucus c1636 PD-art-100
Wikimedia
Een tweede Scylla
Zoals gebruikelijk is met verhalen uit het oude Griekenland, was er een tweede figuur die ook wel Scylla werd genoemd, maar geen verband hield met het meer bekende monster. Deze Scylla komt voor in het levensverhaal van Minos, zoals naverteld door Ovidius.
Deze tweede Scylla was de dochter van koning Nisos, koning van Megara; Megara is een regio van Attica. Tijdens de oorlog tussen Athene en Kreta probeerde koning Minos van Kreta Megara te veroveren, Nisos was de broer van koning Aegeas van Athene. Nisos was echter onoverwinnelijk terwijl hij in het bezit was van een lok paars haar.
Toen Minos Megara naderde, werd hij bespioneerd door Scylla, die verliefd werd op de Kretenzische koning. Om ervoor te zorgen dat Minos verliefd op haar zou worden, knipte Scylla de haarlok van haar vader weg, wat een gemakkelijke overwinning voor het binnenvallende leger betekende, en uiteindelijk werd Nisos gedood. Minos echter, in plaats van Scylla's liefde te beantwoorden, walgde van het gebrek aan loyaliteit van de prinses, en dus zeilde Minos weg van Megara zonder Scylla.
Scylla was echter nog steeds verliefd op Minos en begon achter de vertrekkende vloot aan te zwemmen. Terwijl ze echter zwom, viel een zeearend haar aan; de zeearend was haar vader die bij zijn dood in de vogel was veranderd. De aanval zorgde ervoor dat Scylla verdronk en zijzelf werd omgevormd tot een zeevogel, een die voor altijd door de zeearend zou worden achtervolgd.
Scylla en Charybdis in de Griekse mythologie
De twee monsters zouden dicht bij elkaar leven, aan weerszijden van een zeestraat; aan de kant die het dichtst bij Italië lag, was Scylla, en aan de andere kant Charybdis. Homerus zou in de Odyssee beweren dat geen enkel schip ongedeerd tussen de twee vaart, aangezien de afstand tussen de twee minder was dan een vlucht van een pijl. Andere schrijvers zouden echter Homerus tegenspreken.
-Odysseus tussen een rots en een harde plek
Het was in de Odyssee dat de beroemdste ontmoeting van Scylla en Charybdis plaatsvond. Bij zijn terugkeer uit Troje was Odysseus bij de tovenares Circe gebleven en vroeg haar nu om advies over de reis naar huis.
Circe zei tegen Odysseus dat hij zijn schip dichter naar Scylla moest zeilen dan naar Charybdis, omdat het beter was om zes man te verliezen dan het hele schip. Dit was inderdaad precies wat er gebeurde toen Odysseus vertrok.
-Jason komt in de problemen
Jason was een andere Griekse held die Scylla en Charybdis ontmoette; Jasons ontmoeting vond plaats toen hij het Gulden Vlies zocht. Jason moest de Argo tussen de twee monsters bevaren, maar terwijl Odysseus de goden tegen zich had, was Jason voorstander
In de Bibliotheca, toegeschreven aan Pseudo-Apollodorus, liet Hera Thetis en andere Nereïden de Argo veilig tussen de twee monsters leiden, zodat Jason en zijn mede-Argonauten ongedeerd zouden blijven.
Evenzo slaagde Aeneas erin om de zeestraat veilig te doorkruisen, zij het met veel fysieke inspanning.
-Heracles and the Monsters
Een minder vaak voorkomend verhaal vertelt ook dat Heracles Scylla tegenkwam nadat het monster een deel van het vee had gestolen dat hij zelf van Geryon had gestolen. Zoals het gebrek aan Heracles was, spoorde de Griekse held Scylla op en doodde haar; Scylla is geen partij voor Heracles; hij had immers al de meerkoppige Hydra gedood.
Scylla werd echter weer tot leven gewekt door Phorcys en zorgde ervoor dat het water nog steeds dodelijk was voor passerende schepen.
Odysseus en Scylla
Odysseus voor Scylla en Charybdis - Henry Fuseli (1741-1825) PD-art-100
Wikimedia
Straat van Messina
Een kaart van de omzwervingen van Aeneas 1900 PD-art-100
Wikimedia
Straat van Messina
Traditioneel wordt de mythe van Scylla en Charybdis in verband gebracht met het stuk water dat bekend staat als de Straat van Messina. De Straat van Messina is de nauwe doorgang van water die tussen Sicilië en het Italiaanse vasteland stroomt. Op het smalste punt is de Straat ongeveer 3 km breed.
Door de stroming van water tussen de Tyrreense Zee en de Ionische Zee ontstaat wel een kleine draaikolk, hoewel de draaikolk niet groot genoeg is om een gevaar voor de scheepvaart te vormen.
Over het algemeen waren er meer goden geassocieerd met water in het oude Griekenland, en er waren ook meer monsters die ermee geassocieerd werden. Voor de oude Grieken was water natuurlijk van vitaal belang, maar open watergebieden waren ook zeer gevaarlijk, en het creëren van monsters hielp om deze gevaren te personifiëren.
