Hoofdschuddend zit de Amerikaanse skiër Mikaela Shiffrin op de piste van de Winterspelen, vorig jaar februari in Beijing. Ze is net voor de derde keer in het toernooi gevallen. Ditmaal bij de slalom, haar beste onderdeel, waar ze als favoriet aan de start stond.
De verwachting was dat skisuperster Shiffrin die Spelen met ten minste drie gouden medailles naar huis zou gaan, maar ze eindigt nul keer op het podium. Als ze even later voor de camera staat, zegt Shiffrin dat ze geen idee heeft wat er net fout ging. „Ik had het gevoel dat ik de druk aan kon. Ik wilde gewoon heel goed en snel skiën.”
De grootste teleurstelling lijkt dan al weggevloeid. Aan het eind grapt ze dat ze misschien alleen nog de afdaling zou moeten doen: „Dan weet ik zeker dat ik finish”. En als de verslaggever haar succes wenst”, zegt Shiffrin met een lach: „Ja, ik heb het blijkbaar nodig.”
Nu, nog geen jaar later, heeft Shiffrin de grootste tegenslag uit haar loopbaan ogenschijnlijk ver achter zich gelaten. De Amerikaanse is bezig met een ijzersterk seizoen: eind december won ze in het Oostenrijkste Semmering drie achtereenvolgende wereldbekerwedstrijden, wat haar totaal op 80 brengt. Daarmee is ze nog maar twee overwinningen verwijderd van het record van skilegende en landgenoot Lindsey Vonn, die 82 keer als eerste finishte. Zelfs het all-time record van 86 van de Zweed Ingemar Stenmark, dat al ruim dertig jaar staat, is binnen handbereik.
The New York Times berekende dat als Shiffrin (27) net als Vonn tot haar 33ste blijft skiën en daarbij grofweg half zo succesvol is als nu, ze de honderd wereldbekeroverwinningen zal passeren (ze wint nu bijna 35 procent van haar races). Het is volgens het Amerikaanse dagblad alsof iemand het Major League home-runrecord van honkballer Barry Bonds, 762 stuks, zou verpulveren met maar liefst 160 homeruns.
Shiffrin reageerde laconiek op de vergelijking. „Ik heb die rekensom zelf niet gemaakt” zei ze lachend. En: „Ik zou niet weten hoe iemand ooit op 80 overwinningen is uitgekomen, laat staan drie van ons. Als ik er te veel over nadenk, maakt het me misschien aan het huilen. Want het is hard werken. En toch, soms gaat het goed. En bij mij is dat gebeurd, vaak zelfs. En ik weet niet precies waarom.”
Een echt skigezin
Met vier jaar stond Mikaela Shiffrin (1995) al op ski’s. Ze werd geboren in de Amerikaanse wintersportplaats Vail, in Colorado. Haar moeder Eileen, verpleegkundige, zat in het skiteam van haar middelbare school. Haar vader Jeff, anesthesist, maakte deel uit van een universiteitsteam.
Shiffrins carrière ging stormachtig van start. Met 15 debuteerde ze op wereldbekerniveau. En al op 17-jarige leeftijd won ze in het Zweedse Åre op de slalom voor het eerst een wereldbekerwedstrijd. Tot haar eigen ongeloof, blijkt als ze met grote ogen in de camera kijkt terwijl de uitslag binnenkomt. Haar moeder was erbij als een van haar coaches, zoals ze nog steeds is.
Sindsdien werd Shiffrin vier keer wereldkampioen. En als enige skiër ooit – man of vrouw – won ze goud op alle individuele wereldbekeronderdelen, naast de slalom ook de reuzenslalom, super-G, afdaling, parallel en de combinatie (super-G en slalom).
Ook op het olympisch toneel schreef ze geschiedenis. In Sotsji, in 2014, werd ze de jongste olympisch kampioen ooit op de slalom. Vier jaar later in Pyeongchang won ze goud op de reuzenslalom en zilver op de combinatie (op de Spelen bestaat dat onderdeel uit de afdaling en slalom).
Rampzalige Spelen
Maar dan komen die rampzalige Spelen van Beijing in 2022, een zeldzaam sportief debacle voor Shiffrin. Wat gebéúrde daar nou?
Ontelbare keren wordt haar die vraag gesteld. Maar ze heeft nooit een definitief antwoord gevonden, schreef ze vorig jaar in een essay op sportwebsite The Players Tribune. „Het zijn twee minuten van je leven. Twee minuten, op een willekeurige dag. Je gaat de heuvel af. Je probeert hard te gaan. Je probeert geen fouten te maken. Soms win je goud, zoals ik heb gedaan. Soms faal je, zoals ik heb gedaan.”
Het essay gaat maar zijdelings over de Spelen of zelfs maar over topsport, het is een openhartig verhaal over het verdriet om Shiffrins vader Jeff, die in 2020 overleed aan hoofdletsel na een ongeval. En misschien, zo blijkt tussen de regels door, is zijn dood de reden dat het skiën niet altijd gaat zoals ze wil. „Op sommige dagen heb ik perfecte momenten. Perfecte bochten. Perfecte techniek. Dan vergeet ik de pijn. [...] En op sommige momenten gaat het gewoon klote. Sommige dagen is het moeilijk om de ene voet voor de andere te zetten. Dat is rouw.”
Inmiddels is Shiffrin wel klaar met het onderwerp Beijing. In de kortgeleden gepubliceerde YouTube-serie, Moving Right Along – waarin we Shiffrin zien skiën bij zonsopkomst, ze gewichtstraining doet in een Oostenrijks chalet en kaiserschmarrn bakt met haar vriend, de Noorse topskiër Aleksander Aamodt Kilde – zegt ze dat ze inmiddels „alles wel heeft gezegd wat erover te zeggen valt”. En daarnaast: „ik heb ergere dingen meegemaakt dan drie keer vallen op de Olympische Spelen.”
Haar motto, zei ze vorige week tegen The New York Times, is om vooruit te kijken. Intussen merkt ze dat het publiek extra enthousiast is omdat dat record van 86 overwinningen steeds dichterbij is. Maar aan de start denkt ze daar niet aan. „Ik probeer gewoon bij elk poortje de allersnelste bochten te maken, zo lang ik dat vol kon houden.”
Een versie vandit artikelverscheen ook inde krantvan 4 januari 2023.
